Εισηγητές:
Κανδύλη Σ.Μ., Ξηρομερίτη Β., Κανδύλης Δ.

Ανακοίνωση:
3ο Πανελλήνιο Συνέδριο "Ψυχιατρική στο Γενικό Νοσοκομείο", Θεσσαλονίκη, 28 - 30 Ιανουαρίου, 2005.

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο Ρ56, σελ. 101 - 102

Περίληψη:
Σκοπός της εργασίας είναι να μελετηθεί η εξέλιξη της διαδικασίας επαναπροσαρμογής χρονίων ψυχωτικών, καθώς και νοητικώς υστερούντων ατόμων, που συντελείται σε οικοτροφεία/ξενώνες, στα πλαίσια του προγράμματος αποασυλοποίησης "Ψυχαργώς Β' Φάση". Μελετήθηκαν 60 άρρωστοι, 40 άνδρες και 20 γυναίκες, με Μ.Ο. ηλικίας 58,3 έτη, που προηγουμένως διέμεναν στο άσυλο της Πέτρας Ολύμπου. Ο Μ.Ο. διαμονής τους στο άσυλο ήταν 21,98 έτη. Από το σύνολο των 60 αρρώστων, ένα ποσοστό 35% είχε τη διάγνωση "σχιζοφρένεια", το 36,67% τη διάγνωση "επιπωματική ψύχωση" το 21,7% τη διάγνωση "νοητική υστέρηση ή νοητική υστέρηση και επιληψία", το 5% τη διάγνωση "αλκοολική ψύχωση" και το 1,66% τη διάγνωση "επιληπτική ψύχωση". Όσον αφορά την κατάσταση σωματικής τους υγείας το 32,6% παρουσιάζει συννοσηρότητα με χρόνια σωματική νόσο, το 30% σημαντική έως πολύ σημαντική κινητική αναπηρία και το 8,33% σημαντική αισθητηριακή αναπηρία. Για την μελέτη της ψυχοπαθολογίας τους και της συνόλης συμπεριφοράς των αρρώστων αυτών χρησιμοποιήθηκαν, κατά περίπτωση, το ερωτηματολόγιο ΕΛΑΨΑ (Λειτουργικότητας και αναγκών των ψυχικά ασθενών) και οι κλίμακες PANSS, GAF και SDLS. Οι μετρήσεις με τις κλίμακες και η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου έγιναν κατά τον χρόνο εγκατάστασης των αρρώστων (1η μέτρηση) και μετά από δεκαοχτώ μήνες (2η μέτρηση), οπότε και αξιολογήθηκε, όπως ήταν συμφωνημένο, η πρώτη φάση του προγράμματος. Από τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων του αναφερθέντος ερωτηματολογίου και των κλιμάκων προέκυψε ότι: α) η λειτουργικότητα και οι ανάγκες των αρρώστων με βαριά νοητική υστέρηση παρουσιάζουν μια πολύ σημαντική διαφορά μεταξύ της 1ης και 2ης μέτρησης. Βελτιώνονται στη 2η μέτρηση. β) Η λειτουργικότητα και οι ανάγκες των ψυχωτικών αρρώστων, η ψυχοπαθολογία τους και η ποιότητα ζωής τους διαφέρουν επίσης πολύ σημαντικά μεταξύ των δύο μετρήσεων. Βελτιώνονται στη 2η μέτρηση. Η διαδικασία προ- και επαναπροσαρμογής χρονίων ψυχικά αρρώστων (ψυχωτικών και βαριά νοητικώς υστερούντων), που διαμένουν σε ενδιάμεσες δομές, φαίνεται να είναι επιτυχής, έστω και μετά από μακρύ χρόνο παραμονής στο άσυλο. Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι το πρόγραμμα αυτό κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση σε ότι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με ψυχική νόσο και τις υποχρεώσεις της πολιτείας προς αυτά.

Εισηγητής:
Κανδύλης Δ.

Εισήγηση:
Στο στρογγυλό τραπέζι για την "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ", Αθήνα, 1 - 2 Δεκεμβρίου, 1990

Δημοσίευση:
Πρακτικά συναντήσεως, σελ. 121 - 127, Αθήνα, Δεκέμβριος, 1990

Περίληψη:
Αρχικά αναφέρονται ιστορικά στοιχεία και απόψεις που καταδείχνουν τον αντιθεραπευτικό χαρακτήρα της ατμόσφαιρας των Ασύλων και των παραδοσιακών Ψυχιατρείων και αναδεικνύουν ως αναγκαίο το επιστημονικό και ηθικό αίτημα της αποϊδρυματοποίησης. Ακολουθεί η περιγραφή προηγούμενων προσπαθειών για αποϊδρυματοποίηση ασθενών στο Κ.Θ.Λέρου και τα άλλα Ψυχιατρεία της χώρας καθώς και της επικρατούσας κατάστασης στο Κ.Θ.Λέρου, κατά το χρόνο της παρέμβασης, σύμφωνα με το πρόγραμμα ''Λέρος'' του Καν. 815 / 84. Τέλος καταγράφονται οι εμπειρίες της ομάδας παρέμβασης της Λάρισας, οι δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετώπισαν τα μέλη της ομάδας αυτής κατά το αρχικό στάδιο της υλοποίησης του προγράμματος και δημοσιοποιούνται οι πρώτες διαπιστώσεις από την μαζική παρέμβαση στο Κ.Θ. Λέρου.

Εισηγητές:
Κανδύλης Δ., Φλωρά Α., Ιωακείμ Λ., Γκέκα Δ.

Ανακοίνωση:
13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Χαλκιδική, 25 - 28 Μαΐου, 1994

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο 90, σελ. 59

Περίληψη:
Τα προγράμματα κοινωνικής επανένταξης χρονίων ψυχωτικών ως στόχο έχουν την αποϊδρυματοποίηση και τη λειτουργική επάνοδο αυτών των ασθενών στην κοινωνία με τη μεγαλύτερη δυνατή αυτονομία. Η διαδικασία της κοινωνικής επανένταξης του χρονίου ψυχωτικού επιτελείται σε ειδικά σχεδιασμένες και οργανωμένες μονάδες (μεταβατικούς ξενώνες) από κατάλληλα εξειδικευμένο προσωπικό. ΄Ενας αριθμός ξενώνων με αποκλειστική αποκαταστασιακή κατεύθυνση δημιουργήθηκε τελευταίως με αφορμή την επιχειρηθείσα αποϊδρυματοποίηση και αποκατάσταση αρρώστων από το Kρατικό Θεραπευτήριο Λέρου. ΄Ένας από αυτούς τους ξενώνες είναι και εκείνος της Λάρισας. Στην ανακοίνωσή μας αυτή εκθέτουμε τις εμπειρίες μας από το σχεδιασμό, την οργάνωση και υλοποίηση ενός προγράμματος κοινωνικής επανένταξης. Περιγράφουμε τον αρχικό ενθουσιασμό που διακατείχε τη θεραπευτική ομάδα του ξενώνα και τους υψηλούς στόχους που είχε βάλει. Στη συνέχεια παραθέτουμε τις δυσκολίες και τα εμπόδια που συναντήσαμε, τις λειτουργικές αδυναμίες μας που αποκαλύφθηκαν και τα συναισθήματά μας από την προσγείωσή μας στην πραγματικότητα. Τέλος αναφέρουμε τις απόψεις μας για τη λειτουργία και το περιεχόμενο του θεραπευτικού έργου τέτοιων ξενώνων στο μέλλον.

Εισηγητής:
Κανδύλης Δ.

Δημοσίευση:
Αρχεία Ε.Ψ.Ψ.Ε.Π., τεύχος 9, 1996, σελ. 17 - 18

Περίληψη:
Αναλύεται η μέθοδος εκπαίδευσης στη θεραπεία με νευροληπτικά του R.P.Liberman και περιγράφονται τα ευοίωνα αποτελέσματά της ως προς την ελάττωση των ποσοστών των υποτροπών, την καλυτέρευση της ποιότητας ζωής των αρρώστων και τη μείωση των ενίοτε επιζήμιων νοσηλειών μακράς διαρκείας.

Εισηγητής:
Κανδύλης Δ.

Εισήγηση:
Ημερίδα με θέμα "ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ" που διοργάνωσαν η Δ/νση Ψυχικής Υγείας του Υ.Υ. κ Π. και η Επιτροπη Ψυχικής Υγείας του ΚΕ.Σ.Υ, Αθήνα, 22 Φεβρουαρίου, 1992.

Περίληψη:
Αρχικά αναφέρονται οι στόχοι του προγράμματος "Λέρος" και οι κύριες στρατηγικές, της σχεδιασθείσης από την Επιτροπή Ψυχικής Υγείας του ΚΕ.Σ.Υ. και εγκριθείσης από την V Δ/νση της COMMISSION, παρέμβασης για την αποασυλοποίηση 110 ασθενών και τη μετατροπή του ασύλου σε σύγχρονο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο, που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της 11ης Υγειονομικής Περιφέρειας. Ακολούθως παρουσιάζονται αναλυτικά οι διαδοχικές φάσεις υλοποίησης του όλου εγχειρήματος και επισημαίνεται ότι οι ασθενείς του Κ.Θ. Λέρου, στην πλειοψηφία τους, έχουν ανάγκη μακροχρόνιας προστασίας και νοσηλευτικής φροντίδας. Η αποκατάσταση ενός αριθμού εξ' αυτών αποδείχνεται ιδιαίτερα δύσκολη μέσα στην ανοιχτή κοινότητα ενώ για το μεγαλύτερο μέρος αυτών η ψυχοκοινωνική επανένταξη και αποκατάσταση φαίνεται να είναι ανέφικτη. Τέλος εκφράζεται η άποψη ότι παρόλα τα ανωτέρω, η διαδικασία και τα αποτελέσματα από την επιχειρούμενη αποϊδρυματοποίηση των ασθενών του Κ.Θ. Λέρου και την επανένταξή τους στις κοινωνίες των τόπων καταγωγής τους θα αποτελέσουν τον κινητήριο μοχλό για την εγκαθίδρυση μιας νέας πολιτικής στο τομέα της ψυχιατρικής περίθαλψης.

Εισηγητές:
Κανδύλης Δ., Φωκάς Κ., Τσιαλιάφα Α., Ιωακείμ Λ., Τούσινα Α., Καπρίνης Γ.

Ανακοίνωση με τη μορφή πόστερ:
στο 16ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Πάφος, Κύπρος, 5 - 9 Μαΐου, 2000

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο ΑΑ284, σελ. 218

Περίληψη:
Η διαπίστωση του περιορισμένου των δυνατοτήτων διαχείρισης των καθημερινών προβλημάτων των ψυχικά μειονεκτούντων ατόμων με τις μεθόδους της παραδοσιακής ψυχιατρικής, ιδίως μάλιστα μ' εκείνες που είναι αυστηρά προσανατολισμένες σε βίο - ιατρικά πρότυπα, έστρεψε τους ψυχιάτρους και άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας στην αναζήτηση στρατηγικών παρέμβασης, στις οποίες η βίο - ιατρική συνιστώσα δεν αποτελεί το όλον αλλά το μέρος ενός συνόλου ψυχοθεραπευτικών και ψυχοεκπαιδευτικών παρεμβάσεων. Στα πλαίσια αυτής της αντίληψης η Θεσσαλική Εταιρεία Ψυχικής Υγείας - Περίθαλψης - Αποκατάστασης και Εταιρεία Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Αποκατάστάσης Ασθενών υλοποίησαν Κοινοτικά προγράμματα κατάρτισης για 260 ψυχικά μειονεκτούντα άτομα στη Θεσσαλία και Κεντρική Μακεδονία. Στην παρούσα ανακοίνωση προβαίνουμε σε κριτική προσέγγιση των αποτελεσμάτων της κατάρτισης.

Εισηγητές:
Μπάλλας Κ., Νηματούδης Ι., Καπρίνης Γ., Κανδύλης Δ.

Ανακοίνωση:
2o Συνέδριο Προληπτικής Ψυχιατρικής, Αθήνα, 9 - 12 Απριλίου, 1992

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο 27, σελ. 26

Περίληψη:
Περιγράφονται οι σημαντικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στο Κρατικό θεραπευτήριο Λέρου με την εφαρμογή του "Προγράμματος Λέρος" του Καν. 815/84. Οι αλλαγές αυτές αφορούν την κτιριολογική βελτίωση του Νοσ/μείου με την εκτέλεση σειράς έργων που μεταβάλλουν την εικόνα του, αλλά κυρίως στις προσπάθειες για μια νέα οργάνωση της λειτουργίας του. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στα προγράμματα αποασυλοποίησης των ασθενών που πραγματοποιούνται στο Νοσ/μείο, στην εκπαίδευση του προσωπικού και στην ανάπτυξη εξωνοσοκομειακών δομών στο νησί. Αναλύεται τέλος ο μελλοντικός σχεδιασμός για την μεταλλαγή του Κρατικού Θεραπευτηρίου Λέρου σ' ένα σύγχρονο ψυχιατρικό Νοσ/μείο.

Εισηγητές:
Καπρίνης Γ., Κανδύλης Δ., Νηματούδης Ι., Πιτσάβας Στ., Διακογιάννης Ι.

Ανακοίνωση:
14ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Ηράκλειο, 30 Μαρτίου - 3 Απριλίου, 1996

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο197, σελ. 135

Περίληψη:
Στα 1990 με το πρόγραμμα Λέρος του καν.815/84 της Ε.Κ. δημιουργήθηκε ένας αριθμός Ξενώνων με σκοπό την αποϊδρυματοποίηση, την ψυχοκοινωνική επανένταξη ή και την επαγγελματική αποκατάσταση ιδρυματοποιημένων ψυχωτικών. Πέντε χρόνια αργότερα, ορισμένοι από τους ενοίκους, μετά από μια επιτυχή πορεία στη διαδικασία της ψυχοκοινωνικής επανένταξης, ζουν αρκετά αυτόνομα σε προστατευμένα διαμερίσματα και κάποιοι απ' αυτούς κατόρθωσαν να διατηρούν μια σταθερή επαγγελματική απασχόληση. Γι' άλλους δεν έγινε κατορθωτή μια σημαντική αυτονόμηση. Εξακολουθούν να ζουν στο ξενώνα σε συνθήκες υψηλής προστασίας. Σ' αυτή την πενταετία, κάθε ξενώνας διέγραψε τη δική του λειτουργική πορεία και διαμόρφωσε μια ίδια θεραπευτική φυσιογνωμία ανάλογα με το χώρο εγκατάστασής του, την ψυχοπαθολογία και τη σωματική κατάσταση των ενοίκων, τις ανάγκες, τις δυνατότητες και τις επιθυμίες τους, την ύπαρξη ή μη άλλων συμπληρωματικών δομών, τη στάση και τους θεραπευτικούς προσανατολισμούς του προσωπικού. Στην ανακοίνωσή μας, περιγράφουμε αδρά τις εμπειρίες μας από τη λειτουργία τέτοιων ξενώνων και διατυπώνουμε ορισμένες προτάσεις θεσμικού χαρακτήρα για το λειτουργικό ρόλο τους και τη διασύνδεσή τους με άλλες υπάρχουσες ενδιάμεσες δομές του συστήματος ψυχιατρικής περίθαλψης.